Geliştirici olmak isteyen kişilerin sıklıkla karşılaştığı temel sorulardan biri, hangi programlama dillerini öğrenmeleri ve bu yolculuğa nereden başlamaları gerektiği konusu. Biz de bu soruyu yanıtlandırmak ve 2024 yılında bir backend developer olmak isteyen kişilere yardımcı olmak için yol haritası niteliğindeki bu rehberi hazırladık!

‍

Back-end Web Developer Yol Haritası

Günümüz dijital çağında işletmeler ve hizmetlerin sürdürülebilmesi büyük ölçüde yazılım ürün ve uygulamalarına bağlı, bu da backend yazılım geliştiricilere olan talep ve ihtiyacın her zamankinden daha yüksek olduğu anlamına geliyor. Teknolojinin doğası gereği tıpkı frontend gibi backend geliştirme alanı da sürekli evriliyor. Dolayısıyla bu alanda başarılı olmak için en son araçlar ve teknolojiler nelerdir diye kendimize sormak ve bunlara hakim olup devamlı güncel kalmak oldukça mühim.

Bu kapsamlı rehberde, back-end yazılım geliştirmenin karmaşık dünyasında kişilerin yolunu bulmasına yardım edecek bir yol haritası derledik. Python ve Java gibi temel programlama dillerinden, API geliştirmeye, veri tabanlarından web güvenliğine kadar birçok temel konu ve kavramı ele aldık. Ayrıca tablo gösterimi için de burayı ziyaret edebilirsiniz. 

İster görece deneyimli olun, isterse tamamen sıfırdan yazılıma başlayan biri, bu backend developer yol haritası ihtiyacınız olan temel ve önemli konular hakkında size katkı sunacak. Haydi başlayalım!

‍

Internet ve Temelleri

Özellikle sıfırdan başlayan kişiler için ilk olarak internet dünyasının temel taşlarını ve işleyişini kavramak ciddi öneme sahip. HTTP,URL, DNS gibi bir web servisinin nasıl çalıştığını ifade eden anahtar kavramları, her birinin rolünü ve birbirleriyle nasıl etkileşimde bulunduklarını öğrenmek, sadece iyi bir back-end geliştirici olmanıza değil aynı zamanda kariyeriniz boyunca karşılaştığınız hata veya problemleri de daha kolay anlayıp çözümlendirmenize yardımcı olacaktır. Bu sayede geliştirdiğiniz servisin web ekosistemi içinde nasıl konumlandığını da daha iyi anlarsınız. Aşağıdaki soruları araştırmanız ve bunlar hakkında bilgiler edinmeniz bu konuda etkili bir biçimde yol kat etmenize imkan sağlayacaktır.

• İnternet nasıl çalışır?
  
• HTTP nedir?
  
• Tarayıcılar nasıl çalışır?
  
• Alan adı nedir ve nasıl çalışır?
  
• Hosting nedir?
  
• DNS nedir ve nasıl çalışır?
  

‍

Backend Programlama Dilleri

Programlama dilleri, back end geliştirmenin temelini oluşturur. Backend dili database, framework, web sunucu gibi diğer kilit mekanizmalarla entegre çalışıyor olsa da, geliştirmenin en kritik kısmını oluşturur diyebiliriz. 

Backend geliştirmede en çok kullanılan yazılım dilleri arasında şunlar bulunmaktadır:

• Java
  
• Javascript
  
• PHP
  
• Python
  
• Ruby
  
• C#
  
  

Java, bu diller arasında genellikle öne çıkan bir tercih ancak back end dünyasında sadece Java ile sınırlı kalmak zorunda değilsiniz. Javascript, C#, Python, Ruby ve PHP gibi yukarıda yer alan pek çok diğer dil de oldukça yaygın ve kullanışlı.

Hangi dili öğrenmek istediğinize karar verirken, hedeflerinizle uyumlu bir dil seçmek tabii ki öncelikli olmalı. Bu yüzden dillere, onların öne çıkan artı ve eksi yönlerine dair detaylı bilgi edinmek ve karşılaştırmalı olarak değerlendirme yapmak oldukça faydalı olacaktır.

‍

Back-end Framework

Yazılım dillerinde sağlam bir temeliniz oluşturduğunuzda, bunu tamamlayıcı olarak bir de framework öğrenmelisiniz. Araştırmak ve derinlemesine öğrenmek isteyebileceğiniz bazı popüler back end frameworkler’i ise şöyle:

• Spring Boot
  
• ASP.NET
  
• Laravel
  
• Rails veya Ruby on Rails (ROR)
  
• Django
  

‍

Versiyon Kontrol Sistemleri

Versiyon kontrol sistemleri (VCS) için yazılım geliştirme süreçlerinin ayrılmaz bir parçası diyebiliriz. Bu yazılım araçlarını kullanarak geliştiriciler kaynak kodlarında yapılan değişiklikleri sistematik olarak yönetebilir ve kodun zaman içindeki farklı versiyonlarını takip edebilirler. 

Daha basitçe açıklamak gerekirse,bu sistemler kod üzerinde yapılan tüm değişiklikleri kaydeder ve geliştiricilere - önceki sürümleri incelemeye ihtiyaç duyduklarında- istenilen bir sürüme geri dönme imkanı sağlar. Bu, kaynak kodun bütünlüğünü ve tutarlılığını koruma konusunda büyük kolaylık sağlar, aynı zamanda kod çatışmalarının ve hatalarının riskini azaltır. 

• Git,
  
• Subversion,
  
• Mercurial,
  
• Perforce yaygın kullanılan versiyon kontrol sistemlerinden bazılarıdır.
  
  

Git günümüzdeki en popüler versiyon kontrol sistemidir diyebiliriz. Versiyon kontrol sistemleri genel olarak branching, merging, rebase gibi çeşitli işlevsellikler sunar ve bu fonksiyonlar sayesinde yazılım ekipleri ve geliştiriciler geliştirme sürecinde kolaylıkla işbirliği yapabilirler.

‍

‍

Depo Barındırma Servisi (Repo Hosting Service)

Depo barındırma servisi (Repo Hosting Service), versiyon kontrol sistemlerini de içinde barındıran, yazılım geliştiricilerin kaynak kodlarını depolayabilmeleri, takip edebilmeleri ve paylaşabilmelerine imkan sağlayan bir servistir.

Depo barındırma servisi, genellikle çevrimiçi olarak ve bir web arayüzü üzerinden erişilebilen bir platformdur. Kullanıcıların kod tabanlarını kontrol etmelerine, yapılan değişiklikleri izlemelerine, geri almalarına ve farklı versiyonları karşılaştırmalarına olanak tanır. Ayrıca, birden çok geliştiricinin aynı projede birlikte çalışmasını kolaylaştıran çeşitli işbirliği fonksiyonları da sunar.

‍

Veri Tabanları (Database Management Systems)

Veritabanları, uygulama verilerini depolamak ve yönetmek için kullanılır. Back end geliştiriciler, uygulama gereksinimlerine bağlı olarak verileri depolamak, almak ve işlemek için veritabanları ile çalışırlar.

Veritabanlarının sunduğu birçok işlev ve avantaj bulunur. Yapılandırılmış veri yönetimi sayesinde, verilere kolay erişim ve paylaşım imkanı sağlanırken, bu sayede manuel işlemler azaltılıp veri güvenliği daha iyi sağlanmış olur. Ayrıca, veritabanı sistemleri, iş süreçlerinde hata oranını azaltır, karar alma sürecini hızlandırır ve veri paylaşımını güvenli hale getirir.

İki tür veritabanı bulunmaktadır: İlişkisel (Relational) ve NoSQL veritabanları. İlişkisel veritabanları, veriyi düzenlemek için tablo yapısını kullanırken, NoSQL veritabanları büyük miktarda yapılandırılmamış veriyi işlemek için tasarlanmıştır.

İlişkisel Relational Veritabanları

• MySQL
• SQL
• Oracle
• PostgreSQL
  

Non-Relational Veritabanları

• Firebase
  
• MongoDB
  
• Cassandra
  

‍

Uygulama Programlama Arayüzü (API)

Uygulama Programlama Arayüzleri, bir diğer ifadeyle API'lar, farklı uygulamaların birbirleriyle iletişim kurmasını sağlayan yazılım araçlarıdır. İleri seviye uygulamaların oluşturulması için oldukça kritik öneme sahiptirler. 

Temelde farklı uygulamaların veri ve işlevselliği değiş tokuş etmesi için standartlaştırılmış bir yol sağlarlar. Bu da çeşitli yazılım platformlarını entegre etmeyi kolaylaştırır.

• REST (Representational State Transfer) API,
  
• SOAP (Simple Object Access Protocol) API,
  
• GraphQL API  gibi farklı türlerde API'lar bulunmaktadır ve her birinin kendi güçlü tarafları ve kullanım alanları vardır.
  
  

API'lar tasarlanırken ve uygulanırken, doğru isimlendirme, versiyonlama ve iyi dökümantasyon gibi uygulamaları takip etmek oldukça önemlidir.

Genel olarak, API'lar modern yazılım geliştirmenin kritik bir bileşenidir ve diğer yazılım platformlarının işlevlerinden de yararlanarak daha güçlü ve yenilikçi uygulamaların oluşturulmasını sağlarlar.

‍

Önbellekleme (Caching) 

Cache yani önbellek bilgisayarda geçici olarak saklanan tüm verilerin bulunduğu alandır. Önbellek sayesinde işlem süresi kısalır, zaman kazanılır ve performans artar, böylece kullanıcılara yüksek performanslı bir deneyim sunulur. Önbellekleme ise belirli verilerin veya sayfaların geçici olarak bellekte saklanması anlamına gelen, bilgisayarın veya tarayıcının daha hızlı ve verimli çalışmasını sağlayan bir tekniktir.

Önbellekleme öğrenmek önemlidir çünkü bu işlem;

• Web sitelerinin ve uygulamalarının daha hızlı yüklenmesini sağlayarak performansı ve kullanıcı deneyimini iyileştirir.
  
• Aynı verilerin tekrar tekrar indirilmesini önleyerek veri kullanımını azaltır. Örneğin, internet bağlantısı olmadan da önceden ziyaret edilen web sayfalarına erişimi sağlar.
  
• Web sitelerindeki kullanıcı verilerini güvende tutmayı da mümkün kılar.
  

‍

Web Güvenliği

Web güvenliği, web uygulamalarının karşılaşabileceği olası tehditleri ve zayıflıkları anlama, bunlara karşı korunma için en iyi uygulamaları ve teknikleri öğrenmeyi içerir. Bu kavramlar arasında kimlik doğrulama, yetkilendirme, şifreleme ve güvenli kodlama uygulamaları gibi konular bulunur. Bu temel bilgilere sahip olan backend geliştiriciler, kullanıcı verilerinin güvenliğini ve bütünlüğünü sağlayabilir, böylece kötü niyetli saldırıları önleyebilirler. Bu, güvenilir ve sağlam web uygulamaları oluşturmak için kritik öneme sahiptir.

Bu konuyla alakalı “ hashing algorithm” kavramına ve aşağıdaki popüler hashing algoritmalarına dair araştırma yapmanızı öneriyoruz.

• MD5
  
• SHA Family
  
• scrypt
  
• bcrypt
  
  

Bir diğer önemli başlık ise, 'API Güvenliği En İyi Uygulamaları'dır. Bu konuyu öğrenmek için alttaki kavramları ve konuları ayrıntılı bir şekilde incelemelisiniz.

• HTTPS
  
• CORS
  
• CSP
  
• OWASP Risks
  
• SSL/TSL
  
• Server Security
  

‍

Back end Developer Olmak için Bilgiyi Pratiğe Dönüştürme Zamanı

Yol haritasındaki tüm bu adımları tamamlayıp içselleştirdikten sonra, tebrikler! Artık backend developer olarak temel konulara hakimsiniz demektir.

Şimdi ise bolca pratik yapma zamanı geldi diyebiliriz. Öğrendiğiniz konuları pratiğe aktaracağınız projelerle birlikte yazılım becerilerinizi çok daha kuvvetli hale getirebilir ve özellikle yazılım geliştirme için kritik öneme sahip olan problem çözme yanınızı geliştirebilirsiniz. Bu sizin süreçte çok daha hızlı ilerlemenize ve özgüveninizin de adım adım kuvvetlenmesine çok büyük katkı sağlayacaktır.

‍