Git, yazılım geliştirme süreçlerinde kullanılan bir versiyon kontrol sistemidir. Hız odaklı ve dağıtık çalışan Git, 2005 yılında Linus Torvalds tarafından geliştirilmiş, özellikle büyük projelerde ve ekip çalışmalarında kod yönetimini kolaylaştırmak amacıyla tasarlanmıştır. Git, yazılım projelerinin sürümlerini takip eder, değişiklikleri kaydeder ve ekipler arası işbirliğini geliştirir.

‍

‍

Git Nedir?

Git, dosya sisteminde yapılan değişiklikleri izleyen ve bu değişiklikleri zaman damgaları ile kaydeden bir sistemdir. Bu sayede geliştiriciler, projelerinin geçmişini takip edebilir, farklı sürümler arasında geçiş yapabilir ve gerektiğinde önceki sürümlere geri dönebilirler. Git, dağıtık yapısı sayesinde her geliştiricinin yerel deposunda tüm proje geçmişini barındırır, bu da merkezi bir sunucuya bağlı kalmadan çalışma imkanı sunar.

Git Nasıl Kullanılır?

Git kullanmaya başlamak için öncelikle Git'i kurmanız gerekmektedir. Git, Windows, macOS ve Linux için kullanılabilir. Kurulumdan sonra, Git komutlarını kullanarak projelerinizi yönetmeye başlayabilirsiniz.

1. Git Kurulumu

Git'i kurmak için aşağıdaki adımları izleyin:

• Windows: Git for Windows sitesinden indirin ve kurulum sihirbazını izleyin.
• macOS: Terminal üzerinden Homebrew kullanarak brew install git komutunu çalıştırın.
• Linux: Terminal üzerinden sudo apt-get install git komutunu çalıştırarak Git'i yükleyin.

2. Git Konfigürasyonu

Kurulumdan sonra, Git'i kullanmaya başlamadan önce bazı temel konfigürasyon ayarlarını yapmanız gerekmektedir:

Aşağıdaki ayarları doğru ve kendinize göre yapmadığınız takdirde Git'i bilgisayarınızda kullanamayacak hata alacaksınız. O yüzden Git'i bilgisayarınıza kurduktan hemen sonra bu ayarları terminal ekranından yapmanız önemlidir.

Yapmış olduğunuz bu ayarlar her commit işleminde kimlik bilgilerinizi ekleyecektir.

3. Yeni Bir Git Deposu Oluşturma

Yeni bir proje başlatmak için, proje dizinine giderek aşağıdaki komutu çalıştırın:

Bu komut, yeni bir Git deposu oluşturacak ve bu dizini bir Git deposu olarak işaretleyecektir.

4. Mevcut Bir Depoyu Klonlama

Var olan bir projeyi klonlamak için aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz:

Bu komut, belirtilen depoyu yerel bilgisayarınıza indirir ve üzerinde çalışmanıza imkan tanır.

Temel Git Komutları

İşte yazılım geliştirme ile ilgilenen herkesin bilmesi gereken temel git komutları:

1. 'git status'

'git status' komutu, çalışma dizinindeki dosyaların durumunu gösterir. Hangi dosyaların değiştirildiğini, hangi dosyaların izlenmediğini ve hangi değişikliklerin commit edilmek üzere olduğunu görebilirsiniz.

2 'git add'

'git add' komutu, değişikliklerinizi bir sonraki commit'e ekler.

3. 'git commit'

'git commit' komutu, eklenen değişiklikleri kaydeder. Commit mesajı ekleyerek yapılan değişiklikleri açıklayabilirsiniz.

Commit mesajları, proje geçmişini anlamak ve takip etmek için oldukça önemlidir. Bu nedenle, birçok şirket ve yazılım ekibi, commit mesajları için belirli kurallar koyar ve belli standartlara göre hareket ederler. Bu kurallar, mesajların daha düzenli ve anlaşılır olmasını sağlar. Bazı şirketler commit mesajlarının belirli bir formatta olmasını isteyebilir; mesaj başlığı, kısa ve öz bir açıklama içermeli, detaylı açıklamalar ise alt bölümlerde yer almalıdır. Ayrıca, belirli anahtar kelimelerin veya etiketlerin kullanılmasını gerektiren kurallar da olabilir. Bu kurallar, projenin ilerleyişini ve değişikliklerin neden yapıldığını daha iyi anlamak için önemli bir yapı sağlar. Commit mesajları yazarken bu kurallara uymak, ekibinizin işbirliğini ve kod kalitesini artıracaktır.

Commit mesajı standartları şirketten şirkete farklılık gösterebilir. Örneğin, bazı şirketler her commit mesajının bir issue veya ticket numarası içermesini talep edebilir. Bu standartlar, ekibin daha organize ve verimli çalışmasına yardımcı olur. Daha fazla bilgi ve örnekler için buradaki rehbere göz atabilirsiniz.

4. 'git push'

'git push' komutu, yerel depo değişikliklerini uzak depoya gönderir.

5. 'git pull'

'git pull' komutu, uzak depodaki değişiklikleri yerel depoya çeker ve günceller.

6. 'git branch'

'git branch' komutu, mevcut branch'leri listelemek ve yeni bir branch oluşturmak için kullanılır.

Branch Nedir?

Git'te branch, kod tabanının farklı versiyonlarını aynı anda geliştirmek için kullanılan bir yöntemdir. Her geliştirici, projede farklı özellikler veya düzeltmeler üzerinde çalışırken kendi branch'ini oluşturabilir ve bu branch üzerinde çalışabilir. Ana branch (genellikle master veya main olarak adlandırılır) projedeki ana kod tabanını temsil ederken, yan branch'ler bu ana branch'ten bağımsız olarak geliştirilebilir.

Branch'ler, aynı proje üzerinde birden fazla geliştiricinin paralel olarak çalışmasını kolaylaştırır. Örneğin, bir geliştirici yeni bir özellik eklerken, bir diğeri hata düzeltmeleri yapabilir. Bu sayede, her iki geliştirici de ana kod tabanına zarar vermeden kendi çalışmalarını sürdürebilir.

7. 'git checkout'

'git checkout' komutu, belirli bir branch'e veya commit'e geçiş yapmanızı sağlar.

Örneğin, bir branch'e geçiş yapmak için:

'git checkout -b branch_adı' komutu 'git branch branch_adı' komutuna alternatif olarak kullanılabilir. İkisi de yeni bir branch oluşturacaktır. Git checkout komutu ile branch açtığınızda açtığınız branch'in direkt içine girmiş olursunuz.

8. 'git merge'

'git merge' komutu, belirli bir branch'in değişikliklerini aktif branch ile birleştirir.

Git Kullanımını Kolaylaştıran Araçlar

Git kullanımını daha verimli ve kullanıcı dostu hale getiren birçok uygulama ve Visual Studio Code eklentisi bulunmaktadır.

GitKraken

GitKraken, gelişmiş bir Git arayüzü sunan ve projelerinizi yönetmenizi kolaylaştıran popüler bir uygulamadır. GitKraken, kullanıcı dostu arayüzü ve güçlü özellikleri ile projelerinizi daha etkili ve kolay bir şekilde yönetmenize olanak tanır. Hem bireysel hem de ekip çalışmaları için idealdir.

SourceTree

SourceTree, Atlassian tarafından geliştirilen ve Git depolarını yönetmek için kullanılan bir masaüstü uygulamasıdır. SourceTree, kullanıcı dostu arayüzü ile versiyon kontrolünü kolaylaştırır ve Git komutlarını görsel olarak yönetmenizi sağlar.

GitLens

GitLens, Git komutlarını ve özelliklerini doğrudan Visual Studio Code (VSCode) içine entegre eder. Kodunuzun geçmişini, commit mesajlarını ve değişiklikleri kolayca görüntülemenizi sağlar. Ayrıca, kodun kim tarafından ve ne zaman değiştirildiğini gösterir, bu da kodunuzu daha iyi anlamanızı sağlar.

Git History

Git History, Git depo geçmişini görselleştirmenizi sağlar. Bu eklenti, commit geçmişini ve değişiklikleri zaman çizelgesi üzerinde gösterir ve belirli commit'lere hızlıca erişmenizi sağlar.

Bu uygulamalar ve eklentiler, Git'i daha etkin ve verimli bir şekilde kullanmanıza yardımcı olacaktır. Projelerinizi daha kolay yönetmek ve geliştirme süreçlerinizi hızlandırmak için bu araçları kullanmanızı öneririm.

‍